چيم، گوش و مغز ۔۔۔ محمد یونس

چيم، گوش و مغز 

محمد یونس

“چيم كار شى فقط توخ كدو استہ و ای کار رہ نہ دیست میتنہ نہ پای — نہ سر نہ گوش بخاطریکہ اینا چیم نیہ۔ کارِ چیم رہ فقط چیم میتنہ، دیگا نہ۔”
“خوب، دہ ای نو گپ چی یہ دیگہ۔ ای گپ رہ تمام خبر درہ۔” 
“یقنن، خبر درہ۔ البتہ گپ ازی قرار استہ کہ چیم انسان ره معلومات ميديہ کہ كودم چيز خوب استہ و كودم چيز بد — كودم چیز صاف استہ و كودم مَئیلہ۔۔۔” 
“بخیالم کہ ای ام یگو نو گپ نشود۔ ای رہ ام تمام خبر درہ کہ چيم انسان ره درست، بہتر و خوبتر راہنمائ مونہ تا انسان بہتر، خوبتر و درست زندگی کنہ۔”
“شمو یقنن راس موگین البتہ گپ ازی قرار استہ کہ بعض آدما موگیہ كہ چیم فراڈ استہ۔ دروغ موگيہ۔ غلط معلومات میدیہ۔ انسان رہ دھوکہ میدیہ یعنی چیم یک ناقابلِ اعتبار وسیلہ استہ۔” 
“ایتر چتور شودہ میتنہ؟ خوب خوب آدما موگیہ کہ چیم راس موگیہ۔ ای اید امکان نہ درہ؟”
“امکان درہ یا نہ، ای یک حقیقت استہ۔”
“چتور؟ ما قبول نمونوم۔ یگو مثال بیدین۔” 
“مثلن، چيم روزانه روز (آفتاب) ره ده حالتِ حركت مينگرنه — مینگرنہ یا نہ؟” 
“آن، مینگرنہ۔” 
“روز روزانہ صوب از مشرق طلوع موشنہ و بعد ازو حركت كده بيگاه ده مغرب غروب موشنه. انسان روزانہ اى حركت ره قد دو چيم خو مينگرنہ مگر كسائيكہ سائنس خانده اونا خبر درہ كه روز حركت نمونہ بلكہ زمين حركت مونہ مگر انسان بخاطریکہ زمين ره ده حالتِ حركت نمينگرنہ ازوخاطر بعض آدما بلے ازی گپ یقین نہ درہ۔”
“یگو دیگہ مثال بیدین۔ ای کوہنہ گپہ۔”
“انسان مافتى ره هميشه بال ده روى آسمان مينگرنہ — اَو مینگرنہ یا نہ؟” 
“آن، مینگرنہ۔” 
“مافتى اصلن ده بال نيہ.” 
“دہ بال نیہ دہ کجایہ دیگہ؟” 
“سائنسدانا موگيہ کہ اگر انسان بلے مافتى بوره اونا زمين رہ بال مینگرنہ و مافتى رہ تاه.”
“ایتر چتور موشنہ؟ ما نفامیدوم۔” 
“سائنسدانا موگیہ کہ ده نظامِ كائنات يگو چيز تاه يا بال نيہ. ای فقط دھوکہ استہ یعنی چیم غلط مینگرنہ۔ تمام سیارہا دہ گردِ دوُور ستارے خو دہ یک خاص فاصلہ حرکت مونہ و حرکت ازونا زیاد تاہ و بال نیہ۔”
“کم دیگم مثال بیدی۔”
“انسان دہ روی زمین — زمين رہ ہمیشہ هموار يعنى فليٹ مینگرنہ مگر در حقيقت زمين فليٹ نيہ چيم زمين ره هموار مينگرنہ.”
“چی مطلب؟”
“مطلب ازی ای استہ کہ چیم انسان رہ دھوکہ میدیہ یعنی معلوماتِ چیم ناقس استہ۔ زمین ہموار نیہ بلکہ گول استہ۔ دہ الفاظِ دیگر چیم ہمیشہ رفیقِ بد رہ خوب مینگرنہ و رقیبِ خوب رہ بد۔”
“آ ولہ، ایتر خو استہ۔” 
“بسیار مہربانی۔البتہ ما یقین نمایہ کہ شمو قبول کدہ باشین۔ دہ ای اید شک نیہ کہ فائدای چیم زیاد استہ مگر بیشتر معلومات ازونا ناقس استہ۔ آدم بلے چیم باید صد فیصد اعتماد و اعتبار نکنہ بخاطریکہ چيم از نظرِ علم و معلومات یک كمزور وسیلہ استہ ازو خاطر آدم باید کم احتیاط کنہ.”

گوش
گوش ام چيم ورى انسان ره دهـوكه ميديه و آدم رہ طرفِ غلط راہ موبرہ۔ گوش بخاطريكه از خود يگو كرائٹيريه، معيار يا فلٹر نه دره ازو خاطر اونا هر چٹيات و فضول گپ از ہر جائ کہ اماد گوش مونه. گوش متاسفانہ نه فهم ره توخ مونه نہ فراست ره. نه ده فكرِ دليل استه نه منطق — ہر چيز كه ده گير شى اماد گوش مونہ. اونا يگو رقم احساسِ زمہ داری یا کیریکٹر نشان نمیدیہ کہ گپہای غیر منطقی و غیر فطری رہ فلٹر کنہ. اونا نہ دہ فکرِ گپہای خوب استہ نہ بد، نہ راس نہ دروغ، نہ نو نہ کوہنہ، نہ محبت نہ نفرت، نہ منطقی نہ غیر منطقی و نہ اخلاقی نہ غیر اخلاقی  — خلاصہ، ہر چیز کہ دہ گیر شی اماد گوش کدہ مورہ۔
گوش اصولن باید گپہای بد، دروغ، فساد، نفرت، غیر مہذب، غیر اخلاقی و غیر سائنسی رہ گوش نکنہ مگر گوش مونہ و خوب مزہ میگرہ و بعد ازو از آدم توقع مونہ کہ اونا کردار نشان بیدیہ۔ مثلن، گوش اوّل آدم رہ بلے گپہای کوہنہ و بیجرگہ امختہ مونہ و بعد ازو توقع مونہ کہ اونا باید روشن فکر کنہ — امیتر چتور امکان درہ، اید امکان نہ درہ۔ یک دفعہ کہ گوش بلے گپہای کوہنہ و بیجرگہ عادت کنہ بعد ازو اونا ہمیشہ امو گپہای کوہنہ و بیجرگہ رہ تقاضے شی مونہ، نہ کہ نو رہ۔ ہمیشہ امیتر بودہ و فعلن ام استہ۔ 
اگر گپ از انصاف باشہ، خدائشی تمام خرابی از گوش استہ۔ گوش صد فیصد قصور وار استہ کہ بے چارہ انسانہا رہ دہ مینے مختلف مذاہب، قوما، فرقہ ہا، عمل ہا، گروپا و فکرہا تقسیم در تقسیم کدہ۔ امی گوش استہ کہ غلط پیغام و معلومات رہ طرف مغز رئی مونہ و بعد ازو بیچارہ مغز رہ گیج مونہ۔ گوش اگر غلط گپہا رہ گوش نکنہ و چیم اگر غلط چیز ہا رہ توغ نکنہ مغز گئي ام گیج نموشہ۔ تمام تقسیر از گوش و چیم استہ۔ انسان بیچارہ فالتو قصوروار استہ۔ بخیالم کہ ای تمام مینیفیکچرنگ فالٹ استہ۔ دہ روز قیامت از انسان باید حساب کتاب نشنہ اگر شونہ از گوش و چیم شونہ چرا کہ اونا یگو احساسِ ذمہ داری و کیریکٹر نشان نمیدیہ۔
مغز
چیم و گوش معلومات رہ از گیر دوُور گرفتہ طرفِ مغز رئي مونہ و مغز ای معلومات رہ دہ مینے کاسے خو دہ مطابقِ فکر، استطاعت، عادت، شناخت و ماحول خو تجزیہ و تحلیل مونہ۔ یعنی اگر یگو نفر مذہبی استہ مغز تمام معلومات رہ از چارچوبِ مذہب توخ مونہ و اگر یگو نفر سائنسی مغز درہ و ماحول ازونا نسبتن آزاد استہ یعنی یگو رقم از یگو طرف پریشر نیہ اونا ای معلومات رہ از نظر سائنس و منطق تجزیہ مونہ۔ خلاصہ انسان ہر رقم کہ برای خو شناخت جور مونہ عقل معلومات رہ دہ مطابقِ شناختِ ازونا تحلیل مونہ۔ 
برای مغز ماحول بسیار ضروری استہ بخاطریکہ ماحول شناخت رہ جور مونہ و مغز متاسفانہ تابع شناخت استہ۔ یعنی اگر یگو نفر شیعہ استہ مغز ازونا دہ مطابقِ چارچوبِ شیعہ فکر مونہ و اگر یگو وہابی استہ عقل ازونا وہابی وری فکر مونہ۔ عین اموتر اوغو، اوغانی فکر مونہ، آزرہ آزرہ گی و بلوچ بلوچی۔ تقریبن تمام مردم دہ گیر دوُورِ شناخت خو فکر مونہ و شناخت برای ازونا فکر جور مونہ۔ شناخت پیش رفتہ عادت جور موشنہ و مغز اگر خدانخواستہ یک دفعہ شکارِ یگو فکری عادت شونہ اونا تمام معلومات رہ ہمیشہ دہ مینے چار چوبِ فکری عادت تجزیہ مونہ بخاطریکہ اونا عادتِ امزو فکر شودہ و عادت بسیار دہ مشکل خلاص موشنہ۔ کسائیکہ نشئي یا قماری استہ اونا خوب خبر درہ کہ عادتِ نشہ یا قمار بسیار دہ مشکل خلاص موشنہ۔  
دہ دنیا بسیار کم نفرا استہ کہ اونا خود گون خو از دائرے شخصی یا گروہی شناخت برو بور کدہ۔ اونا فکر خو تابع یگو مذہب،  ثقافت، قوم یا رسم و رواج قید نکدہ بلکہ آزاد ایشتہ۔ از ہر جائ کہ یگو گپ، فکر یا معلومات اماد اونا او رہ آزادانہ بلے سائنسی، فطری و عقلی بنیادا تحلیل و تجزیہ مونہ۔  
مغز ام گوش وری بدبختانہ از خود خو یگو رقم معیار یا اسٹینڈرڈ نہ درہ۔ ازوخاطر دہ گرد دوُور مو رقم رقم آدم ہا و رقم رقم فکرہا استہ۔ یگو خود خو مسلمان موگیہ یگو ہندو۔ یگو مذہبی یگو غیر مذہبی، یگو شیعہ یگو وہابی، یگو ایرانی یگو سعودی، یگو اوغو و یگو آزرہ وغیرہ وغیرہ۔ تمام ازینا دہ مختلف ماحول زندگی مونہ و تمام ازینا مختلف فکرہا و مختلف عادت ہا درہ۔ تمام شی خود گون خو درست و برحق موگیہ۔ یگوی شی خودگون خو غلط نموگیہ۔ تمام شی دیست دہ جاغے یگ دیگے خو استہ۔ اینا ہمیشہ امیتر بودہ، امیتر استہ و خاہد آئندہ ام امیتر بومنہ۔ مغز از خود خو اگر یگو معیار یا سٹینڈرڈ میدشت ایمروز دہ گیرد دوُور مو ای خرابیا و جنگ و فساد نموبود۔ دنیا امن و امان موبود۔ ہر کس دہ جائ، جگہ، زندگی و فامیل خو خوش موبود و تمام انسان ہا برای بہتر  انسانی ماحول کار موکد و برای انسان فقط یک شناختِ انسانی موبود۔  

 
 
محمد یونس
0 Shares

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *